"Να σταθώ στη λέξη «πατριωτική» που είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος. Εμένα δε θα έλεγα ότι μ’ ενδιαφέρει το «πατριωτικό». Ο μακαρίτης Σβορώνος είχε πει την εξής πολύ ωραία φράση: «Μη μου ζητάτε φυλετική συνέχεια των Ελλήνων , κάνω Ιστορία, δεν κάνω Ζωολογία». Εκείνο το οποίο εξασφαλίζει τη συνέχεια της ελληνικότητας, είναι ότι κομίζει μια πρόταση πολιτισμού, μια πρόταση νοηματοδότησης της ζωής. Και αυτή η πρόταση επιβιώνει για πολλούς αιώνες. Επομένως, αν μας ενδιαφέρει κάτι σήμερα δεν είναι ούτε ο εθνικισμός ο οποίος μάλλον μοιάζει να είναι το ιστορικό τέλος του ελληνισμού, ούτε ο πατριωτισμός. Μας ενδιαφέρει να ξαναποκτήσει ο Έλληνας συνείδηση ότι διαχειρίζεται μια πρόταση πολιτισμού που ενδιαφέρει πανανθρώπινα. Δεν είναι για εσωτερική κατανάλωση. Αυτό μπορεί να το υπηρετήσει και η ιστορική έρευνα; Πράγματι θα είναι ένα αιτούμενο πολύ πολύτιμο. " |